Metrobüsler İstanbullu için en pratik ulaşım araçlarından biri. Milyonlarca yolcu her gün metrobüsü tercih ediyor. Handikapları ise yok değil. En büyüğü “kalabalık”. Metrobüs sistemi kapasitenin üzerinde talep alan bir sistem olması ile de tartılışıyor. Uzmanlar ne kadar iyileştirilme yapılırsa yapılsın alternatif ulaşım modları geliştirilmediği sürece yoğun saatlerde metrobüste “konfor” aramanın zor olduğunu ifade ediyor.
Son zamanlarda ise bu uzun araçlar kazalarla dikkat çekmeye başladı. Dün akşam saatlerinde İstanbul’da başlayan kar yağışı okulların tatil edilmesine neden oldu. Ardından ise bu sabah metrobüs kazası haberi geldi.
Merter’de durakta bekleyen metrobüse, arkadan gelen başka bir metrobüs çarptı. Kazada 8 yolcu yaralandı. Metrobüs yolunda uzun kuyruklar oluştu. Avcılar istikametine bir süre seferler yapılamadı. Bazı yolcular metrobüs yoluna inerek yürüdü.
Peki kendilerine özel, düz bir yolda art arda giden bu araçlar neden kaza yapıyor? Aşırı kullanımdan dolayı yolla ilgili sıkıntılar mı var, şoför dikkatsizliği mi, aşırı hız mı?
KAZALAR YÜKSEK ORANDA DİĞER ARAÇLARDAN KAYNAKLANIYOR
Geçtiğimiz sene metrobüsün karıştığı ve yaralıların olduğu ya da maddi hasarın meydana geldiği 15 büyük kaza yaşandı. Kazaların 9’u metrobüs yoluna giren diğer araçlar nedeni ile meydana geldi. Yaşanan kazalardan birkaçının sebebi ise metrobüsün kontrolden çıkması ve şoför hataları. Maddi hasara neden olan bir başka olay ise seyir halindeki metrobüs birden alev alması ve tamamen yanarak kullanılamaz hale gelmesi.
İETT metrobüste yaşanan kazalar ile ilgili uçaklarda kullanılan “kara kutu” projesini hayata geçirmeyi planlıyor. Bu kara kutu ile yol-sürüş güvenliğinin artması ile kaza sayılarının düşürülmesi ve yolcu konforunun arttırılması hedefleniyor.
İŞTE YAŞANAN KAZALAR VE NEDENLERİNDEN BİRKAÇ ÖRNEK:
31 ARALIK 2015. YER: KÜÇÜKÇEKMECE – METROBÜS METROBÜSE ARKADAN ÇARPTI
Saat 09.30 sıralarında Avcılar-Zincirlikuyu seferini yapan metrobüs, Cennet metrobüs durağına yaklaşık 50 metre mesafede önünde seyir halindeki başka bir metrobüse arkadan çarptı. Kazada her iki metrobüste maddi hasar oluştu. Kazaya karışan metrobüsteki yolcular başka metrobüslere bindirildi.
5 ARALIK 2015. YER: TOPKAPI- OTOMOBİL METROBÜS YOLUNA GİRDİ
D-100 Karayolu’nda seyir halindeyken sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybettiği otomobil Metrobüs yoluna girerek o sırada asfalt çalışması yapan belediye işçilerine çarptı. Kazanın yaşandığı Metrobüs yolunun bakım nedeniyle bir bölümünün trafiğe kapalı olması ise olası bir faciayı önledi.
7 KASIM 2015. YER: SEFAKÖY – OTOMOBİL METROBÜSLE KAFA KAFAYA ÇARPIŞTI
Metrobüs yoluna girip önce metrobüse, sonra da Ankara istikametine giden araçlara çarpan sürücü ağır yaralandı. Metrobüs şoförü ile bir kadın yolcu araçta sıkıştı. Dakikalar süren kurtarma çalışmaları ile yaralılar sıkıştıkları yerden çıkarılabildi. Metrobüsün ön kısmının paramparça olduğu kazada faciadan dönüldü.
20 EKİM 2015. YER: BOĞAZİÇİ KÖPRÜSÜ – METROBÜS OTOMOBİLE ÇARPTI
Boğaziçi Köprüsü’nde metrobüs, bir otomobile arkadan çarptı. 5 kişi yaralandı. Kaza nedeniyle köprünün iki yönündeki de uzun araç kuyrukları oluştu. Yaralı kadının çantası çalındı.
20 EYLÜL 2015. YER: BAKIRKÖY – CİP METROBÜSLE KAFA KAFAYA ÇARPIŞTI
Bakırköy İncirli mevkiinde bariyerlere çarpan cip, metrobüs yoluna girerek metrobüsle çarpıştı. Kazada 1’i ağır 5 kişi yaralandı. Yaşananlar metrobüs kameralarına işte böyle yansıdı.
22 HAZİRAN 2015. YER: BOĞAZİÇİ KÖPRÜSÜ – KONTROLDEN ÇIKAN METROBÜS BARİYERLERE ÇARPTI
Avcılar – Söğütlüçeşme seferini gerçekleştiren metrobüs, Boğaziçi köprüsü çıkışında kontrolden çıkarak bariyerlere çarptı. Kaza esnasında metrobüste bulunan yolculardan biri yaralanarak hastaneye kaldırıldı. Diğer yolcular ise kazayı yara almadan atlattı.
5 HAZİRAN 2015. YER: AYVANSARAY – İKİ METROBÜS ÇARPIŞTI
İstanbul Eyüp Ayvansaray Durağı’nda yolcu indiren metrobüse arkadan çarpan ve 4’ü ağır 16 kişinin yaralanmasına neden olan metrobüs şoförü Mustafa Erdoğan, “Biri kadın iki yolcunun ağır küfür ve hakaretleri nedeniyle sinirim boşaldı” dedi.
2 HAZİRAN 2015. YER: SEFAKÖY – 2 ARAÇ METROBÜS YOLUNA GİRDİ, KAZAYA METROBÜS DE KARIŞTI
Sefaköy Yenibosna yönünde seyreden bir otomobil makas atarak ilerlerken, başka bir otomobile çarptı. Çarpmanın etkisi ile savrulan otomobiller ters yöndeki Sefaköy metrobüs yoluna girdi. Seyir halindeki metrobüsün de karıştığı kazada metrobüsteki 3 yolcu hafif şekilde yaralandı.
Sürekli yazıp, çiziyoruz. Duyan yok, varsa bile reaksiyon veren, tedbir alan hiç yok. GERÇEKLER: (1) METROBÜS bu yükü kaldıramıyor, alternatifleri de yeter süre önceden, zamanında düşünülmeli, gerekli tedbirler alınmalı, yatırımlar planlanmalı ve yapılmalı.
(2) İki Metrobüs (geliş/gidiş) hattı arasında metal bir perde konmalı, ancak tanımlı belirli nirengi noktalarında hat değişikliğine gidilebilmeli. Bu şekilde karşılıklı çarpışmalar minimize edilecektir.
(3) kara yolu ile metrobüs yolu, arasına New-Jersey tipi beton bariyer konularak mutlak surette ayrılmalı. Bu tedbirle kara yolu taşıt araçlarının metrobüs hattına girerek kaza yapma riski minimuma indirgenir, azaltılır.
(4) Düz yolda metrobüs çarpışmaları (arkadan öndekine), ancak sürücü eğitimi, dikkat uyarıcı modern sistemler ve sürücü sürüş sürelerinin azaltılarak, daha sık ara istirahat süresi sunularak azaltılabilir veya önlenebilir.
Bir örnek: ülkemizde bir araştırma yapılsa, -uçuruma uçma kazaları dışında- çarpışma kazaların çoğunun düz yolda olduğu görülür. En belirgin Avrupadan örnek, eski Yugoslavyadaki Autoput kazalarıdır. Autoput, otoyoldan daha dar, ama sicim gibi doğru olan kısımları sürekli kaza mahalleriydi. Düz yolun sürücüdeki farkına varılmayan yorma etkisi, dağılan dikkat, monoton yolun oluşturduğu uyuklama… bu v.b.g. etkenler, akut kaza kaynaklarıdır. Kaldıki metrobüs yolu, araç kılavuzlaması da olmadığı için, içi geçen sürücülerin çarpma kazaları yapması için ideal ortam yaratmakta.
Yani her şey teoride, projede düşünüldüğü gibi bal, kaymak olmuyor. Başkalarının deneyimlerini de öğrenmek ve değerlendirmek + uygulamak kaçınılmaz gerek şarttır.